Olaf vertrok met zijn gezin naar Zweden

Olaf Rompelberg is 37 jaar oud en komt oorspronkelijk uit Heerlen. In juli 2022 verhuisde hij met zijn vrouw Jela (35 jaar) en hun kinderen Mels (10 jaar) en Jolé (7 jaar) naar Zweden. In dit blog deelt hij zijn verhaal met jou.

Waarom heb je ervoor gekozen om naar Zweden te emigreren?

We zijn een aantal keer op vakantie geweest in Zweden. De natuur, rust en ruimte sprak ons iedere keer weer aan. Daarnaast kan je hier nog volop genieten van de 4 seizoenen. De lente en zomer zijn ontzettend mooi waarbij je kan genieten van het wandelen en kamperen in de bossen of zwemmen in de meren. De winter duurt minimaal 4 tot 5 maanden waarbij er volop sneeuw ligt. Je kan skiën, langlaufen, ijsvissen, schaatsen over de meren en nog veel meer. We genieten ervan om dicht bij de natuur te leven.

Ik las dat je met je gezin geëmigreerd bent. Had jouw partner dezelfde droom? En hoe was het voor je gezin om de stap te zetten?

We hadden samen de droom om in een ander land te gaan wonen. Zweden sprak ons hierbij het meeste aan qua natuur en cultuur. Daarnaast is de afstand naar Nederland te overzien. Het was uiterlijk geen makkelijke stap omdat we familie en vrienden hebben achtergelaten in Nederland. Na 1,5 jaar in Zweden te wonen kunnen we ook wel zeggen dat familie en vrienden het grootste gemis is. De kinderen waren 5 en 8 jaar, het was vooral voor onze zoon niet makkelijk omdat hij al vriendjes had in zijn klas in Nederland en voetbalde bij de lokale voetbalvereniging.

Hoe hebben jullie je voorbereid?

We hebben onszelf goed voorbereid, we zijn een half jaar voor vertrek begonnen met taallessen zodat we alvast een basis hadden van de Zweedse taal voor ons vertrek.
De kinderen hebben geen les gehad voor vertrek. We zijn een aantal maanden voor de emigratie gaan rondtrekken door de provincie (län) waar we graag zouden willen gaan wonen. Dit was de provincie Dalarna, tijdens de reis hebben we een huurhuis gevonden in Rättvik en de kinderen laten meelopen op de nieuwe basisschool in Vikarbyn.
In Nederland hebben we ons goed voorbereid door boeken te lezen over emigreren en over Zweden. Daarnaast hebben we meerdere online webinairs bijgewoond waar mensen vertellen over hun ervaringen n.a.v. de emigratie naar Zweden. We hebben vanuit Nederland en tijdens de rondreis instanties bezocht en uitgezocht wat er allemaal bij komt kijken qua papierwerk.  

Daarnaast hebben we reeds gesolliciteerd vanuit Nederland bij Zweedse werkgevers. Ook hebben we onze bachelor diploma’s laten beoordelen door een instantie en laten omzetten naar Zweedse eisen.

Ik heb contact gehad met EURES in NL (Robert Kobben) en ook met Lara Feller in Zweden om meer informatie te ontvangen over de eventuele hulp die jullie instantie kon geven. Daarnaast hebben we gebruik gemaakt van de Export WW (UWV Nederland) waarbij we een korte overgangsperiode hadden om uiteindelijk een baan te vinden in Zweden.

Wat is jouw advies voor mensen die ook naar Zweden willen emigreren?

Wat mij betreft is het spreken van de Zweedse taal, 1 van de belangrijkste zaken om succesvol te kunnen inburgeren en een baan te kunnen vinden.

Daarnaast helpt het spreken en verstaan van de taal bij het inburgeren binnen de lokale gemeenschap. Iedere persoon die emigreert heeft zijn of haar eigen doel voor ogen en dit kan uiteraard per individu verschillen. Wij spreken na 1,5 jaar allemaal goed Zweeds en verstaan de taal harstikke goed en dat helpt ontzettend in het dagelijkse leven.

Wat doe je voor werk in Zweden? En kun je een beschrijving van jouw werkweek geven?

Ik werk bij Vasaloppet, ik ben ontzettend trots dat ik hier mag werken als sportcoördinator van het evenement.

Vasaloppet is historisch gezien het mooiste en grootste winterevenement van Zweden en zelfs het grootste langlaufevenement ter wereld. Naast het winterevenement organiseren we ook een zomerevenement met hardloop en mountainbike wedstrijden.

Als sportcoördinator ben ik onder andere verantwoordelijk voor een aantal projecten die bijv. betrekking hebben op het aanmeldsysteem van alle deelnemers, tijdsregistratie van het evenement, doorontwikkeling van de verschillende races, bestellingen van materialen voor alle races. Daarnaast hebben we op onze afdeling contact met buitenlandse deelnemers en reisgroepen (internationale contacten). De werkweek is erg afwisselend en ik werk samen met verschillende afdelingen.

De Vasaloppet races worden ook live uitgezonden op SVT dit is vergelijkbaar met de NOS in Nederland, onze hoofdsponsors zijn Volvo, Stadium, IBM, Ahlsell en Preem.

Vasaloppet: www.vasaloppet.se

De Vasaloppet is ’s werelds grootste langeafstandsrace op ski’s (langlaufwedstrijd). De eerste race werd georganiseerd in 1922 en het klassieke 90 km lange traject tussen Berga bij Sälen en Mora was lange tijd de enige race. De winterweek van Vasaloppet met langlaufen en de zomerweek van Vasaloppet met mountainbiken en hardlopen trekken jaarlijks bijna 100.000 deelnemers. Sinds de start in 1922 zijn ruim 1,8 miljoen deelnemers het finishportaal in Mora gepasseerd. In de Vasaloppsföreningen Sälen-Mora werken ongeveer 35 full-year-medewerkers aan het plannen, voorbereiden en ontwikkelen van de verschillende evenementen van het jaar.Tijdens het evenement werken er 4500 vrijwillgers van verschillende verenigingen mee aan het evenement.

Eind februari 2024 hebben we de 100e editie van het evenement, er nemen deze winter 60.000 deelnemers van de over de hele wereld deel aan het evenement. Er zijn 10 dagen lang verschillende races met de hoofdrace van 90km als hoofdprogramma op zondag 3 maart.

Hoe ben je ingeburgerd in Zweden?

We kunnen na 1,5 jaar wel zeggen dat we goed zijn ingeburgerd. We hebben ons goed voorbereid en het is absoluut niet komen aanwaaien.

We hebben eerst een jaar in een huurhuis gewoond en afgelopen zomer 2023 hebben we ons eigen huis gekocht.

Mijn vrouw is werkzaam bij Mora Kommun (gemeente) en werkt op verschillende basisscholen als curator. De kinderen sporten bij de lokale sportverenigingen en ik ben trainer van het team van onze zoon. We vieren de Zweedse feesten zoals Midsommar, Lucia en  Valborg. Het is een unieke ervaring om een nieuwe cultuur te leren kennen, een nieuwe taal te leren spreken en een nieuw land te ontdekken.

Heb je nog tips als het aankomt op integreren / taal leren etc.?

Een tip is om zo snel mogelijk aan de slag te gaan met de taal. Wij zijn spelenderwijs begonnen met de taalapp Duo Lingo om onze woordenschat uit te breiden. Dit hebben we als snel gecombineerd met online privé les. In Zweden ben ik bij de lokale kommun (gemeente) lessen gaan volgen en heb ik landelijke taalexamens gemaakt.

Qua integreren helpt het om je aan te sluiten bij verenigingen, in ons geval helpt het uiteraard dat onze kinderen naar school gaan en sporten bij de verenigingen waardoor we veel contact hebben met ouders.

Wat zijn de meest opvallende verschillen in (werk)cultuur tussen Zweden en Nederland?

Ik zou zeggen dat de verdeling tussen werken en prive beter in balans is in Zweden.

Daarnaast nemen de Zweden bewust de tijd voor Fika (Fika is een sociaal gebruik in Zweden waarbij het werk of andere dagelijkse bezigheden worden onderbroken door bij elkaar te komen, thee of koffie te drinken en iets te eten. Het gebeurt op een gepland moment en wordt bewust gebruikt om te pauzeren en sociale contacten te onderhouden.).

Dit was voor mij wel even wennen in het begin, we hebben 2 momenten per dag Fika en we hebben lunchpauze van 12.00 uur tot 13.00 uur.

Alle Zweden ook eten warm tijdens de lunch, de kinderen eten allemaal warm op school. Wij eten inmiddels dus ook als gezin warm tijdens de middag lunch.

We wonen in de provincie Dalarna met 290.000 inwoners, de provincie is ongeveer even groot als België. De bevolkingsdichtheid is niet te vergelijken met Nederland. Het leven is een stuk minder gejaagd.

De Zweden zijn over het algemeen ook een stuk meer ingetogen en minder direct dan we gewend zijn in Nederland. De Zweden zijn vaak erg bescheiden.

In Zweden moet je je schoenen uit doen als je bij iemand naar binnen gaat, de kinderen lopen ook allemaal met de sokken door school.

De kinderen spelen op school buiten tot -18, een bekende Zweedse uitspraak is  “Det finns inget dåligt väder, bara dåliga kläder” oftewel  “Er bestaat geen slecht weer, alleen slechte kleding”. Het onderwijs is dan ook meer dan in Nederland gericht op buitenactiviteiten gedurende het gehele jaar. Leren en opgroeien in de natuur.

In Zweden is het allemans recht. Je mag genieten in de vrije natuur, wandelen, fietsen, zwemen en varen. Je mag paddenstoelen en bessen plukken en op de meeste plekken mag je wildkamperen voor een bepaalde periode.

Hoe kijk je terug op je beslissing om naar Zweden te emigreren? En in hoeverre komt jouw verwachting overeen met de werkelijkheid?

We kijken absoluut positief naar onze beslissing om te emigreren naar Zweden. Het is een ontzettend mooi avontuur voor ons als gezin om een emigratie te mogen beleven. Dit gaat uiteraard met ups en downs. Ook in Zweden zijn er uitdagingen net zoals je die in Nederland ook had. We voelen in ieder geval iedere dag dat we leven en we beleven individueel maar ook als gezin mooie avonturen.

Een emigratie en de impact hiervan is moeilijk voor te stellen wanneer je nog in NL woont omdat je alles een beetje romantiseert. Uiteindelijk moet je in een ander land ook gewoon werken, gaan inburgeren en een sociaal leven opbouwen. Wat een feit is dat Zweden als land met zijn mooie natuur ons als gezin veel brengt. Je bent meer op elkaar aangewezen dan tov van in NL.

Wat had je liever willen weten voordat je daadwerkelijk emigreerde?

Wij hebben ons goed voorbereid en veel zelf uitgezocht. Ik kan me echter voorstellen dat het voor mensen niet altijd makkelijk is om alle belangrijke informatie te verzamelen voordat je een dergelijke stap zet omdat je ook veel achter laat in NL en wat de consequenties hiervan zijn. In ons geval had ik niet perse veel meer willen weten, we zijn proactief aan de slag gegaan om ons voor te bereiden.

_______________________________________________________________________

💡 EURES Nederland helpt je bij het vinden van een baan in andere EU-landen. Wil jij net als Olaf met ons in gesprek over jouw mogelijkheden in Zweden of elders in Europa, neem contact met ons op! Je kunt een email sturen naar:  werken.ineuropa@uwv.nl